Laska Nebeska

Całkiem miło w tym tygodniu podróżowało mi się do pracy pociągiem. Miałem tą przyjemność, by w spokoju wysłuchać felietonów Mariusza Szczygła na temat literatury i kinematografii czeskiej. Na marginesie tych rozważań przedstawione są obiegowe opinie Czechów na temat Polaków i Polaków na temat Czechów.  

Każdy felieton to autorski komentarz do serii książek "Literatura czeska". Nie jest to jednak rozprawa na zadany temat, a jedynie luźne nawiązanie. W paragrafie o Franze Kafce jest mowa o kulisach spotkania, a raczej nie spotkania jego siostrzenicy. Wspomina okoliczności zaproszenia na ceremonie pogrzebu Vaclava Havla. Poleca wszystkim najbardziej pozytywną i optymistyczną książkę Ota Pavla Śmierć pięknych saren. Tłumaczy pojęcie szwejkowania itp itd.

Pomimo całkiem sporej dawki informacji o czołowych czeskich pisarzach (Bohumil Hrabal, Jaroslav Hasek, Ota Pavel, Vaclav Havel, Franc Kafka i inni), mnie najbardziej rozbawiło tłumaczenie przedstawicieli obu nacji na temat potocznie rozumianej uprzejmości i dobrego wychowania:

"Uprzejmość (...) Jednej z możliwych odpowiedzi na temat Czechów dostarczył mi przenikliwy Polak:

- Żadne dobre wychowanie. Czesi muszą się wszystkim kłaniać, bo są strachliwi. Na wszelki wypadek bądź miły dla każdego, bo nie wiesz, czy ten człowiek nie jest dla ciebie zagrożeniem. Przypodobaj się wszystkim. Oni to mają w genach.

Jednej z możliwych odpowiedzi na temat Polaków dostarczył mi przenikliwy Czech:

- Tłumaczyć należy to polskim wielko-państwem i poczuciem wyższości. Polak jest dumny: nie będę się wszystkim naokoło kłaniał i przednim poniżał. Niech mi się oni pierwsi kłaniają!"

Świetna książka, która jak twierdzi sam autor powstała by wprowadzić Polaków w dobry nastrój, bo tak działają na nas Czesi i ich język. Tytułowa laska nebeska to w wolnym tłumaczeniu miłość niebiańska, romantyczna. Miłość autora do naszych południowych sąsiadów. Mariusz Szczygieł nie ukrywa, że jest czechofilem, ale dostrzega w sobie też pewne zachowania przypisywane naszym krajaną, ale o tym w specjalnym dodatku do audiobooka. Polecam.